Gümrük vergilerine, cezalarına ve gecikme zammına af getiren 7440 sayılı Kamu alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun 12.03.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiş, ardından 23.03.2023 tarihli Resmi Gazete’de uygulama tebliği yayınlanmıştır. 31.12.2022’den önce gümrük yükümlülüğü doğan ve idarece takip edilen kesinleşmiş, kesinleşmemiş alacakları hatta inceleme safhasında olan gelecekte karar konusu olacak ek tahakkuk ve para cezasını dahi kapsamaktadır.  Yapılandırmadan yararlanmak için son başvuru tarihi 31.05.2023 olarak belirlenmiştir.

Bir şekilde açıkta bulunan veya süreci devam eden gümrük alacaklarının böyle bir fırsattan yararlanılarak en az maliyetle kapatılması firmaların yararına olacaktır. Ancak bu aşamada YYS sahibi firmalar için yapılandırmadan yararlanılması durumunda YYS’miz etkilenir mi sorusu öne çıkmakta ve tereddüt yaratmaktadır.

Bilindiği üzere YYS, dış ticaret hızını arttırıp maliyetleri minimize ederek sağladığı avantajlarla birlikte yükümlülükleri de beraberinde getirmektedir. Bunlardan birisi de güvenirlik koşulu kapsamında, Gümrük Kanunu uyarınca düzenlenen ceza kararlarının sayısının YYS mevzuatındaki oranlara göre, firmanın toplam beyanname sayısına bağlı olarak belirlenen limitleri aşmamasıdır. Gerek YYS’ye ilk defa başvuru yapan gerek beş yılını doldurarak güncelleme başvurusu yapan gerekse resen yapılabilecek incelemelerde, firmalarca söz konusu kriterlerin aşılıp aşılmadığı bölge müdürlükleri tarafından geriye dönük üç takvim yılı dikkate alınarak incelenebilmektedir.

Bu şekilde idarenin amacı, gümrük mevzuatına uygun hareket etmeyenlerin YYS sisteminin dışında tutulmasıdır. Söz konusu limitler aşıldığı takdirde YYS başvurusu kabul edilmemekte veya halihazırda YYS’si olan firmalar belgesinin askıya alınması riskiyle karşılaşabilmektedir. Bu tür bir riskle karşılaşmamak yani ceza kararı yaratabilecek durumların ceza karar sayısı hanesinde sayılmasının engellenmesini sağlamak için kendiliğinden beyan imkanından yararlanılabilmekte veya düzenlenilen ceza kararları için uzlaşma başvurusunda bulunulabilmektedir.

Bilindiği üzere, “kendiliğinden beyan” özellikle ikinci bir göz olarak periyodik olarak yaptığımız sonradan kontrol denetimlerinde tespit edilen ihlallerin, idarenin tespitinden önce gümrüğe bildirilmesi, cezanın yüzde ona indirilmesi yanında YYS açsından risk oluşturan ceza karar sayısı limitlerinde de dikkate alınmamasıdır. Peki bu şekilde 7440 sayılı Kanununun kendiliğinden beyan hükümlerinden yararlanmak istersek YYS kapsamında ceza karar hanemize yazılır mı?

Malumları olduğu üzere, Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 5/2-6 madesinde;
“(6) Birinci fıkranın (c) ilâ (ı) bentlerinin uygulanmasında, gümrük idaresi tarafından tespit edilmeden önce ihlalin beyan sahibi tarafından tespit edilerek gümrük idaresine bildirilmesine istinaden düzenlenen ceza kararları dikkate alınmaz.” hükmü yer almaktadır.

Konuyla ilgili olarak daha önceki 7326 sayılı yapılandırma kanununun uygulama tebliğine Gümrükler Genel Müdürlüğü açıklama yaparak (27.07.2021 tarihli 65767687 sayılı yazısı) uygulama tebliğinin "Kendiliğinden Yapılan Beyanlar" başlıklı hükümlerinden yararlanılması durumunda düzenlenilecek ceza kararlarının yukarıda belirttiğimiz ceza karar limitlerinin hesaplanmasında dikkate alınmayacağı açıkça belirtilmiştir. 7440 sayılı kanunun uygulama tebliği de 7326 sayılı kanunun uygulama tebliği ile aynı hükümleri içerdiği dikkate alındığında kendiliğinden beyan kapsamında yapılandırmadan yararlanmak istenirse YYS’miz etkilenmeyecek yani söz konusu ceza kararları YYS için hanemize yazılmayacaktır.

Ancak bu durum sadece yapılandırmanın kendiliğinden beyana ilişkin hükümleri için geçerlidir. Çünkü Genel Müdürlüğün söz konusu yazısının devamında, yapılandırmaya ilişkin uygulama tebliğinin kendiliğinden beyan dışında diğer hükümleri kapsamında, gümrük alacakları için yapılandırmadan yararlanılırsa bu durumda ceza kararlarının YYS için firmanın hanesine yazılarak dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Bu nedenle düzenlenen ceza kararı özelinde konunun değerlendirilmesi, yapılandırma için başvuruda bulunurken YYS’deki ceza karar limitlerinin de dikkate alınması önem taşımaktadır. Duraksanan noktada konuyu birlikte değerlendirmemizde fayda görmekteyiz

BÜLTEN / HABER Üyeliği

Sıkça değişen gümrük ve dış ticaret mevzuatını en güncel kaynaktan takip edin. Mevzuat değişikliklerini çözüm ortaklarımızın işlemlerine özel olarak yorumlayarak sadece ilgili sektörü ilgilendirecek şekilde paylaşıyoruz. Güncellemeleri yakından takip etmek için iletişimde kalın.